فرایند خشک کردن میوهها، روش مناسبی برای محافظت از طعم میوه و جلوگیری از فاسد شدن انها است. در این مقاله، قصد داریم به بررسی 4 روش خشک کردن میوه بپردازیم. پس اگر علاقه مند به میوه های خشک شده هستید، با ما همراه باشید.
چرا میوه خشک شده؟
گاهی اوقات میوه خشک شده نسبت به نوع تازه آن به دلیل طعم مطبوع و خوشمزهتر، برتری دارد. همچنین در صورت تمایل به استفاده از میوه های فصلی و مختلف در تمامی فصول مختلف سال لازم است میوه ها را خشک کرده و از آن استفاده کنید.
میوههای خشک شده ترد، شیرین و به طورکلی نوعی آب نبات طبیعی است که مواد مغذی موجود در آن تفاوت چندانی با میوههای تازه ندارد. از میوه خشک می توان به عنوان میان وعده ای سالم استفاده کرد.
امروزه با پیشرفت علم روش های مختلف و متعددی اعم از سنتی و صنعتی برای خشک کردن میوه وجود دارد که در ادامه به برسی 4 روش خشک کردن میوه ها میپردازیم.
-
خشک کردن میوه ها با استفاده از نور طبیعی خورشید
خشک کردن میوه ها در آفتاب هیچ گونه هزینه اضافی غیر از تهییه میوه های مختلف ندارد.
همچنین نیاز به تجهیزات خاصی هم ندارد پس این روش نسبت با سایر روش ها خیلی آسان و بدون دردسر است. تنها مشکل این روش این است که دوره خشک شدن میوهها طولانی است. با توجه به این نکته اگر زمان آن برایتان مهم نیست حتما این کار را انجام دهید.
برای خشک کردن میوهها در آفتاب باید سعی کنید یک روز گرم را انتخاب کنید، روزی که درجهی حرارت حداقل ۳۰ درجهی سانتیگراد باشد البته هرچه درجه حرارت بالاتر باشد، بهتر است.
همچنین توجه داشته باشید که خشک کردن میوه در فضای باز حدود چند روز طول میکشد بنابراین لازم است که هوا برای چند روز متوالی صاف و خوب باشد.
برای خشککردن میوه ها رطوبت هوا نیز در حین انجام کار باید زیر ۶۰ درصد باشد وهوا هم آفتابی و گرم باشد.
برای شروع کار میوه های مورد علاقه خود مانند زردالو، هلو، کیوی، پرتقال، توت فرنگی و… را تهییه کنید و مطمئن شوید که میوه ها رسیده و بدون هیچ لکه و زدگی باشند؛ البته توجه کنید که میوه ها نباید بیش از حد رسیده باشند. برای خشک کردن میوه ها بهتر است از سینی های توری فر و سینی های توری پلاستیکی استفاده کنید.
علت استفاده از سینی توری این است که می خواهیم هوا زیر میوه ها جریان داشته باشد.
همچنین در صورت توان و تمایل میتوانید از پارچههای توری برای حفظ میوه ها از حشرات استفاده کنید.
برای شروع کار ابتدا میوه ها را خوب و با دقت بشویید و قاچ کنید. سپس میوه ها را داخل ترکیب آب و آبلیمو بریزید و بگذارید چند دقیقه خیس بخورد. این کار مانع از تغییر رنگ میوه ها به قهوه ای می شود.
بعد از این مرحله میوه ها را با فاصله روی سینی توری بچینید به طوری که هوا به اندازه کافی بین آن ها جریان داشته باشد. زیر سینی های توری ظرفی قرار دهید تا میوه ها روی زمین نریزند.
در اخر روی میوه ها را با پارچه توری بپوشانید تا از حشرات و پرندگان در امان باشند. سینی ها را در یک مکان گرم در زیر آفتاب قرار دهید و هر چند وقت یکبار میوه ها را پشت و رو کنید.
وقتی میوه ها چروکیده شد یعنی خشک شده است. در نهایت برای اطمینان از خشک شدن میوهها، میوه ها را نصف کنید.
-
خشک کردن میوه ها با استفاده از توستر
در این روش هم ابتدا میوه ها را خوب شسته و برشهای پهن می زنیم. در نظر داشته باشید که برشها نه خیلی نازک و نه خیلی کلفت باشند. سپس باید شربتی تهییه کنید. برای اینکار شکر و آب را با هم مخلوط کرده به مدت ۱۰ دقیقه روی حرارت قرار دهید تا به غلظت مناسبی برسد.
بعد از این مرحله میوه ها را یکی یکی در آن زده و تکان دهید تا آب اضافی میوهها گرفته شود. بعد ته سینی توستر کاغذ روغنی کلفت پهن کنید و میوهها را با فاصله مناسب در آن بچینید.
درجه حرارت توستر را در کمترین درجه قرار دهید( صد تا صدوبیست درجه سانتی گراد مناسب است) زمان خشک و اماده شدن آن بستگی به ضخامت اسلایس های شما داره البته به طور کلی سه تا پنج ساعت زمان لازم است. در این حین شما هر نیم ساعت یکبار میوهها را زیر و رو کنید تا به کاغذ نچسبند و هر دو طرف یکنواخت خشک شوند.
-
خشک کردن میوه با شکر و آبلیمو (میوه پاستیلی)
برای درست کردن این نوع از میوه های خشک باید از میوه و یا سبزیجاتی استفاده کنید که سفت باشند.
ابتدا شما باید میوه ها را بشورید و به صورت مکعبی خورد کنید. مکعب های شما نباید بزرگ باشد و از طرفی نازک هم نباشند زیرا از نظر ظاهری و اندازه بعد از خشک شدن، میوه اندازه اش نصف می شود و در حالت بد ترش ممکن است که کاملا له بشود.
در مرحله بعدی باید دو لیوان و نیم اب، یک لیوان شکر و چند قطره اب لیمو را در ظرف مناسبی روی میوه ها بریزید و اجازه بدهید مخلوط با دمای محیط هم دما بشود.
سپس یک شب تا صبح درون یخچال قرار بدهید در ادامه یک لیوان دیگر اب به ظرف اضافه کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید.
در حین حرارت با استفاده از یک قاشق چوبی به ارامی هم بزنید تا به جوش بیاد. در این زمان شربت شما اماده است. البته شما می توانید از ادویجاتی مانند دارچین، زنجبیل و… هم استفاده کنید.
در این زمان شعله را خاموش کنید و بگذارید که شربت سرد بشود.( حدودا این سرد شدن سه تا چهار ساعت زمان میبرد) بعد از خنک شدن دوباره بگذارید که به جوش بیاید و پنج دقیقه بجوشد. این مرحله را 4 تا 5 بار تکرار کنیدتا که آب موجود در آن غلیط شود و به اصطلاح قوام بیاید. بعد از چند بار که این کار را انجام دادید، دوباره بگذارید تا حرارت بخورد، کمی که گرم شد آن را صاف کنید و داخل فر، بخاری، دستگاه میوه خشک کن و… قرار دهید و در داخل دستگاه یک بار میوه هارا برعکس کنید.
در این روش میوه کاملا خشک نمی شود و بافتی کاملا شبیه به پاستیل پیدا میکند.
-
خشک کردن میوه ها به روش صنعتی و با استفاده از دستگاه میوه خشک کن
همانطور که میدانید متاسفانه کیفیت محصولات خشک شده به روشهای سنتی نسبت به ماده اولیه کاهش مییابد، بنابراین استفاده از روش های جایگزین و جدیدتر پیشنهاد می شود.
از جمله این روش ها میتوانیم به استفاده از دستگاههای خشک کن میوه اشاره کنیم. این دستگاهها دارای انواع متفاوتی هستند ولی ساز وکار همه ان ها به گونهای است که با دادن حرارت یکنواخت بدون این که میوهها را بسوزاند خشک میکند.
البته، بعضی از این دستگاهها دربازه دمایی کوچکتری فعالیت میکنند تا مانع از بین رفتن مواد معدنی موجود در میوهها شود.
به طور کلی دستگاههای میوه خشک کن از سه قسمت مجزا و متفاوت تشکیل شده اند که عبارتند از المنتهای حرارتی، فن، بدنه اصلی و سینی. در طی فرایند خشک کردن میوهها ابتدا المنتهای حرارتی شروع به فعالیت می کنند. سپس این حرارت به کمک فن ها بهطور یکنواخت درون دستگاه پخش می شود و حرارت تولیدی سبب خشک شدن میوهها میشود و این رطوبت از طریق فنها به بیرون از دستگاه منتقل میشود.
استفاده از دستگاه میوه خشک کن سبب می شود آب و رطوبت موجود درون میوهها به صورت آهسته و با حرارت بسیار پایین تبخیر شود.
بیشتر دستگاه های میوه خشک کن در قسمت انتهایی خود دارای المنت های برقی می باشند که روی آن ها هواکش قرار داده شده است.
زمان خشک شدن میوهها در این روش بسته به نوع میوه و دستگاه میوه خشک کن، حدودا یک روز طول میکشد. بنابراین اگر قصد خشک کردن مقدار زیادی میوه را دارید این روش، مناسب ترین روش است.
لازم به ذکر است که برای گرفتن نتیجه مطلوب لازم است که از میوه با کیفیت مناسب استفاده کنید؛ یعنی میوه هایی که به منظور خشک شدن انتخاب می کنید بهتر است تازه و رسیده باشند. زیرا از میوههای نارس، محصولی بی بو و بی رنگ به دست می آید که نه طعم مناسبی دارد و نه مزه خوبی، همچنین محصول حاصل از میوه هایی که بیش از حد رسیده باشند سفت و یا نرم و شل می شود.
در اخر یکی از مهمترین مراحل خشک کردن میوه ها روش نگهداری آن پس از خشک کردن می باشد.
برای این کار توصیه می شود در نگه داری میوههای خشکشده به موارد زیر توجه کنید.
نگهداری میوه خشک شده:
میوههای خشک شده را در مکانی خشک و با دمای پایین وبه دور از رطوبت و مکان های مرطوب نگهداری کنید.
دمای محل نکهداری باید کمتر از ۷ درجه سانتی گراد باشد، اما نباید داخل یخچال ویا فریز نگهداشته شور چرا که باعث کاهش شدید ارزش غذایی میوههای خشک شده می شود.
بهتر است در ظروف شیشه ای در بسته و یا پاکتهای کاغذی نگهداری شوند.