بارادلند | مرکز تخصصی محصولات سلامت و ورزشی و رژیمی
نویسنده: صدف کریم بیگی 
شیرین کننده مصنوعی، نوعی جایگزین قند است که شیرینی چندین برابر بیشتر از شکر دارد! به دلیل برخورداری از مقدار کالری کمتر، این دسته از انواع شیرین کننده، در غذاهای فرآوری شده و رژیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با وجود اینکه مصرف شیرین کننده مصنوعی به جای قند و شکر، باعث کاهش میزان کالری دریافتی بدن می‌شود؛ اما، بسیاری از متخصصین تغذیه بر این باور هستند که قندهای مصنوعی خطر ابتلا به سرطان و مشکلات دستگاه گوارش را در افراد افزایش می‌دهند! البته، طبق بررسی برخی از منابع و مقامات بهداشتی، استفاده نمودن از انواع شیرین کننده مصنوعی، بی‌خطر است و ضرری نخواهد داشت. در ادامه این مطلب از بارادلند با ما همراه باشید تا به بررسی صفر تا صد شیرین کننده‌های مصنوعی بپردازیم!
شیرین کننده مصنوعی چیست و چه فوایدی دارد؟
به صورت کلی، شیرین کننده‌ها به دو دسته طبیعی و مصنوعی طبقه‌بندی می‌شوند. انواع شیرین کننده مصنوعی را می‌توان به عنوان جایگزین شکر و قند پرکالری در رژیم‌های غذایی، استفاده نمود. شیرین کننده‌های مصنوعی را می‌توان از گیاهان مختلف و حتی خود شکر بدست آورد؛ اما در نهایت، این محصولات فرآورده‌هایی “سنتتیک” هستند که طی فرآیندهای شیمیایی تهیه می‌شوند. عموما شیرین کننده مصنوعی بدون کالری تولید می‌شود و میزان شیرین کنندگی آن، بسیار بیشتر از شکرهای معمولی است!
انواع شیرین کننده مصنوعی را می‌توان در خوراکی‌هایی نظیر؛ ژله، محصولات لبنی، مربا، پودرهای نوشیدنی و حتی شیرینی‌جات خانگی بکار برد. برخی از پرکاربردترین شیرین کننده‌های مصنوعی شامل؛ سوکرالوز، ساخارین، آسپارتام و اریتریتول هستند. شایان ذکر است که؛ بسیاری از این شیرین کننده‌ها، غیرمجاز هستند و طبق تحقیقات و آزمایشات صورت گرفته بر آن‌ها، امکان دارد سلامتی انسان‌ها را مختل کنند! بنابراین، بهتر است پیش از استفاده نمودن از انواع شیرین کننده مصنوعی، در رابطه با عوارض و مزیت‌های آنان، کسب اطلاعات نمائید. در بخش زیر، به برخی از فواید و مزایای عمومی انواع شیرین کننده مصنوعی اشاره نموده‌ایم:
- کنترل میزان کالری دریافتی بدن
- عدم افزایش سطح قند خون
- کاهش خطر پوسیدگی دندان
- مطلوب جهت استفاده در انواع رژیم های غذایی کاهش وزن
- قابل استفاده در شیرینی‌جات خانگی، نوشیدنی‌های گرم و سرد و انواع مواد غذایی بدون شکر
- مناسب برای افراد مبتلا به دیابت
بررسی 7 نوع شیرین کننده مصنوعی
یکی از انواع شیرین کننده‌های مصنوعی که در گذشته بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفت، “آسپارتام” است. این شیرین کننده، حدودا 200 برابر طعمی شیرین‌تر از شکر دارد؛ اما، با آزمایشات و مطالعاتی که بر این نوع شیرین کننده مصنوعی صورت گرفت، استفاده از آن ممنوع شد و هم‌اکنون، جزو شیرین کننده‌های مصنوعی غیرمجاز جهت استفاده قرار گرفته است!
یکی دیگر از انواع شیرین کننده مصنوعی، “آسه سولفام پتاسیم” است که با انجام برخی فرآیندهای شیمیایی، تهیه می‌شود. این شیرین کننده مصنوعی نیز، 200 برابر شیرین‌تر از شکر است و می‌توان از آن جهت پخت و پز استفاده کرد. برخی از شیرین کننده‌های مصنوعی، برای پختن کیک و شیرینی مناسب نیستند؛ زیرا با حرارت دیدن، طعمی تلخ به خود می‌گیرند و بافت آن‌ها کاملا تخریب می‌شود. بنابراین، بهتر است پیش از استفاده از شیرین کننده‌های مصنوعی جهت پخت و پز، این نکته را در نظر داشته باشید!
“سیکلامات”، یکی دیگر از انواع شیرین کننده‌های مصنوعی است که تنها 50 برابر شیرین‌تر از شکر است و می‌توان از آن در پخت و پز نیز استفاده کرد. البته، لازم به ذکر است که؛ استفاده از این نوع شیرین کننده مصنوعی، از سال 1970 ممنوع اعلام شده است! به جای استفاده از این شیرین کننده، می‌توان “نئوتام” را جهت پخت انواع شیرینی، کیک یا بیسکوئیت استفاده نمود که؛ 13000 برابر شیرین‌تر از شکر است!
در صورتی که قصد استفاده از شیرین کننده مصنوعی جهت پخت غذاهای مختلف با خاصیت اسیدی را دارید؛ می‌توانید از “نئوهسپریدین” استفاده نمائید. این شیرین کننده، حدود 340 برابر شیرین‌تر از شکر است و می‌تواند در روند پخت و پز، بافت خود را به خوبی حفظ نماید. برخی دیگر از انواع شیرین کننده‌های مصنوعی، شامل؛ “ساخارین” و “سوکرالوز” هستند که هر یک به ترتیب؛ 700 برابر و 600 برابر شیرین‌تر از شکر هستند. از سوکرالوز می‌توان جهت پخت شیرینی‌جات استفاده نمود.
کاربرد شیرین کننده مصنوعی چیست؟
از شیرین کننده مصنوعی، می‌توان جهت پخت و پز شیرینی‌جات خانگی، شیرین نمودن محصولات صنعتی یا به عنوان جایگزین شکر و قند در برنامه‌های رژیمی، استفاده کرد. البته، باید به خاطر داشت که؛ شیرین کننده‌های مصنوعی نسبت به نوع ساختار و ترکیبات خود، می‌توانند کاربردهای متنوعی داشته باشند.
به عنوان مثال؛ از برخی شیرین کننده‌ها نمی‌توان در روند پخت و پز استفاده کرد، چون بافت آن‌ها تخریب و طعم آن‌ها تلخ می‌شود و رنگ خوراکی را تیره می‌کنند! به صورت کلی، از شیرین کننده مصنوعی می‌توان در موارد زیر استفاده کرد:
- نوشابه رژیمی
- نوشیدنی سرد بدون شکر
- نوشیدنی‌های گرم مانند؛ قهوه و چای
- انواع غذاها و خوراک‌های کنسروی
- آبنبات، مربا و ژله
- پودینگ خانگی یا بسته‌بندی شده
- لبنیات
- انواع شیرینی‌جات
- کیک و بیسکوییت
- پخت نان
عوارض و مضرات شیرین کننده مصنوعی چیست؟
با وجود اینکه انواع شیرین کننده مصنوعی، مزایا و فواید به خصوص خود را دارند؛ اما نمی‌توان از عوارض و مضرات آن‌ها چشم‌پوشی کرد! یکی از ویژگی‌های منفی این نوع شیرین کننده، افزایش اشتها است که طبق برخی از تحقیقات مهم، این امر اثبات شده است. با توجه به اینکه شیرین کننده‌های مصنوعی نمی‌توانند کالری بدن شما را آنچنان افزایش دهند، انرژی و اشتهای شما نیز به تعادل نخواهد رسید. از طرف دیگر، افرادی که بیشتر از شیرین کننده‌های مصنوعی استفاده می‌کنند، خطر ابتلا به سندروم متابولیک در آن‌ها افزایش می‌یابد!
سندروم متابولیک، نوعی بیماری است که سبب ایجاد فشار خون و قند خون بالا، چربی غیرطبیعی خون و افزایش چربی دور شکم می‌شود. علاوه بر این موارد، شیرین کننده مصنوعی می‌تواند سلامت روده‌های شما را تحت تاثیر خود قرار دهد! به گفته برخی منابع، این نوع شیرین کننده سبب ایجاد اختلال در عملکرد باکتری‌های مفید روده می‌گردد. حال، اگر میزان مصرف این نوع شیرین کننده به صورت افراطی باشد؛ حتی می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان را در افراد نیز افزایش دهد!
با توجه به اینکه شیرین کننده‌های مصنوعی از طریق مواد شیمیایی و فرآیندهای آزمایشگاهی بدست می‌آیند و ترکیبات آن‌ها طبیعی نیستند؛ مصرف آن‌ها می‌تواند تعادل بیولوژیکی بدن را از بین ببرد. در نهایت، با توجه به اینکه شیرین کننده‌های مصنوعی به هیچ عنوان حاوی قند و یا شکر نیستند و نمی‌توانند میل شما را به صورت کامل برطرف کنند؛ سبب افزایش اشتها نسبت به شیرینی‌جات خواهند شد!
اگر از رژیم‌های غذایی لاغری نظیر؛ رژیم کتوژنیک و کم کربوهیدرات یا رژیم لاغری اتکینز پیروی می‌کنید و به دنبال جایگزین برای قند و شکر در برنامه تغذیه خود هستید، توصیه ما به شما “شیرین کننده استویا” است! این شیرین کننده کاملا طبیعی است و از گیاه استویا برگرفته می‌شود. مصرف این شیرین کننده، به هیچ عنوان ضرر و خطری برای شما نخواهد داشت. به علاوه، شما می‌توانید از آن جهت پخت و پز شیرینی در خانه نیز استفاده کنید! جهت خرید شیرین کننده استویا یا خرید حبه استویا، می‌توانید به فروشگاه اینترنتی بارادلند مراجعه نمائید.
جمع‌بندی مقاله شیرین کننده مصنوعی
شیرین کننده مصنوعی، می‌تواند به عنوان جایگزین قند و شکرهای پرکالری در رژیم‌های غذایی مورد استفاده قرار گیرد. این دسته از شیرین کننده‌ها، عموما کالری بسیار کمی دارند و به هیچ عنوان باعث چاقی یا افزایش وزن نمی‌شوند. از این رو، از محبوبیت بالایی در بین افراد تحت رژیم برخوردارند. شیرین کننده‌های مصنوعی، انواع متفاوتی دارند که برخی از آن‌ها را می‌توان در روند پخت و پز مورد استفاده قرار داد؛ در حالی که، بعضی از شیرین کننده‌های مصنوعی، با حرارت دیدن بافت خود را از دست می‌دهند و طعم خوراکی مورد نظر را نیز تلخ می‌کنند. شیرین کننده مصنوعی، فواید و مزایای به خصوص خود را دارد؛ اما، در کنار این ویژگی‌های مثبت، برخی عوارضی نیز به همراه دارد که پیش از استفاده از این نوع شیرین کننده، باید به آن‌ها توجه کرد.
توسط 