سلنیوم نوعی عنصر کمیاب است که به عنوان ماده معدنی ضروری برای بدن انسانها شناخته میشود. این املاح معدنی، خواص آنتی اکسیدانی شگفتانگیزی را به همراه دارد. جالب است بدانید که؛ در رابطه با تاثیر مهم و بسزای عنصر سلنیوم بر بهبود بیماری کرونا نیز تحقیقات بسیاری صورت گرفته و مفید بودن این ماده معدنی به گونهای جهت پیشگیری از بیماری کووید نیز ثابت شده است. سلنیوم عموما با علامت اختصاری Se شناخته میشود و در بیشتر فرآیندهای بدن، نقش دارد. حفظ متابولیسم هورمون تیروئید، جلوگیری از بروز انواع عفونتها، مراقبت و محافظت از بدن در برابر آسیب اکسیداتیو و سنتز DNA، برخی از تاثیرات مهمی هستند که عنصر سلنیوم بر بدن افراد خواهد داشت! در ادامه این مطلب با ما همراه شوید تا به بررسی علائم کمبود سلنیوم بپردازیم.
سلنیوم چیست و چه فوایدی دارد؟
این عنصر، که با نام اختصاری Se شناخته میشود، میتواند از طریق مصرف مواد غذایی که حاوی آن هستند، برای بدن تامین گردد. سلنیوم در بافتهای بدن انسانها، به ویژه ماهیچههای اسکلتی آنها ذخیره میشود و سپس، در موارد ضروری مورد استفاده قرار میگیرد. آجیل برزیلی، یکی از انواع خوراکیهایی بوده که منبع سرشار از این عنصر است. البته، شما میتوانید با مصرف قرص سلنیوم نیز این ماده را به اندازه کافی دریافت کنید! با توجه به اینکه سلنیوم تاثیرات بسزایی در بدن افراد دارد، ممکن است این سوال برای شما ایجاد گردد که؛ علائم کمبود سلنیوم چه هستند و تامین نشدن این عنصر مهم برای بدن چه عوارضی دارد؟
یکی از علائم کمبود سلنیوم، استرس زیاد است؛ زیرا، عدم کافی بودن این عنصر در بدن سبب ایجاد تغییرات شیمیایی میشود. به صورت کلی، عدم تامین سلنیوم برای بدن سیستم ایمنی بدن را تضعیف مینماید و در نتیجه، ممکن است افراد به برخی بیماریها دچار شوند. به طور مثال؛ کمبود سلنیوم علاوه بر ابتلا به استرس ثانویهای که ناشی از عفونتهای ویروسی است؛ در نتیجه میتواند منجر به بیماری “کشان” شود. در این بیماری، عضلات قلب ضعیف شده و توانایی خود را برای خونرسانی به اعضای مختلف بدن از دست میدهند. یکی دیگر از عوارض قابل توجه کمبود سلنیوم، ناباروری آقایان است. کمبود سلنیوم، ممکن است کمبود ید بدن را تشدید نماید و خطر مشکل “کرتینیسم” را نیز افزایش دهد.
یکی از راهکارهای پیشگیری از بروز علائم کمبود سلنیوم این است که؛ به صورت مستمر انواع آجیل و مغزیجات برزیلی را مصرف کنید! البته، این مواد خوراکی حاوی سلنیوم بسیار بالایی هستند که مقدار این عنصر در آنها حدود 91-68 میکروگرم تخمین زده شده است. بنابراین، اگر در مصرف این مغزیجات یا سایر مواد غذایی حاوی سلنیوم بالا افراط شود؛ دچار مسمومیت خواهید شد. در بخش زیر، به برخی از مهمترین و بارزترین علائم کمبود سلنیوم پرداخته شده است:
- بروز مشکلات ذهنی
- خستگی و احساس بی حالی
- ضعف عضلانی
- ابتلا به ناباروری در بانوان و آقایان
- ریزش مو و سستی ریشه موها
- ابتلا به مشکلات قلبی و مفصلی
- اضافه وزن و چاقی
- ضعف سیستم ایمنی بدن افراد
- ابتلا به مشکلات تنفسی و حتی تنگی نفس
- استرس بیش از اندازه و افراطی
- احساس ضعف در راستای انجام فعالیتهای روزمره
بیشتر بخوانید: خرید محصولات سلامتی
چه افرادی در معرض علائم کمبود سلنیوم هستند؟
به صورت کلی، اگر سلنیوم کافی از طریق برنامه غذایی یا مکملهای خوراکی برای بدن شما تامین نشود؛ با کمبود سلنیوم مواجه خواهید شد. البته، دستهای از افراد هستند که به دلیل ابتلا به برخی بیماریهای زمینهای، ممکن است بیش از باقی افراد در معرض بروز علائم کمبود سلنیوم باشند. اولین گروه از افراد، کسانی هستند که دیالیز میشوند. دسته دوم، اشخاص مبتلا به بیماری ایدز هستند. در نهایت، اگر افرادی که به مشکلات گوارشی مبتلا هستند مواد غذایی حاوی سلنیوم را به اندازه کافی در برنامه غذایی خود قرار ندهند، ممکن است سریعتر دچار کمبود این عنصر معدنی مهم شوند! هر یک از این موارد ذکر شده، میتوانند فرآیند جذب سلنیوم را مختل کنند.
به طور کلی، تمامی افراد باید سلنیوم بدن خود را به اندازه کافی تامین کنند؛ اما کسانی که دارای برخی شرایط به خصوص هستند، باید بیشتر به این موضوع توجه داشته باشند! به عنوان مثال؛ کسانی که دچار مشکلات و بیماریهای تیروئیدی هستند، برای جذب بهتر سلنیوم به بدن، بایستی مکمل خوراکی آن را استفاده کنند. از طرف دیگر، اشخاصی که متاسفانه به بیماریهای سرطانی دچار شدهاند، نیز باید به تامین سلنیوم برای بدن خود توجه نمایند. بانوان باردار و کسانی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند نیز، بهتر است مواد غذایی حاوی این عنصر را جزو رژیم تغذیه خود قرار دهند. افرادی که علائم کمبود سلنیوم را در خود مشاهده میکنند، بهتر است برای تشخیص دقیقتر، به پزشکان مراجعه کنند.
البته، به این خاطر که آزمایشهای گسترده و اختصاصی برای تشخیص سلنیوم در بدن در دسترس نیست؛ تشخیص این امر برای پزشکان کمی سخت خواهد بود. در برخی از موارد، پزشکان سطح مواد بدنی را اندازهگیری میکنند. به علاوه، آنها از طریق برخی آزمایشات، میزان آنزیم موجود در بدن را برای تعیین نحوه عملکرد سلنیوم در بدن مورد بررسی قرار میدهند. در صورتی که سطح این آنزیم در بدن افراد کم باشد، میتوان این نتیجه را دریافت کرد که؛ سلنیوم به اندازه کافی در بدن وجود ندارد.
عوارض علائم کمبود سلنیوم چه هستند؟
یکی از مهمترین عوارض کمبود سلنیوم که باید به آن توجه کرد؛ ضعف عضلانی است! این معضل، پوکی استخوان و مشکلات مفصلی را با خود به همراه خواهد داشت. احساس کوفتگی بدن، دردهای عضلانی و مفصلی و همچنین خستگی مضمن، تماما از علائم کمبود سلنیوم و عوارض این مسئله هستند. افرادی که به مشکل روماتیسم دچار هستند، بیش از باقی افراد با کمبود این املاح معدنی در بدن مواجه میشوند.
علاوه بر این موارد، مشکلات ناباروری نیز جزو علائم کمبود سلنیوم محسوب میشوند! هنگامی که افراد با کمبود سلنیوم در بدن خود رو به رو میشوند، در رشد برخی قسمتها از بدن اختلال ایجاد خواهد شد. در نتیجه این امر، احتمال سقط جنین رو به افزایش خواهد بود. یکی دیگر از مواردی که علائم کمبود سلنیوم ممکن است آن را تحت تاثیر قرار دهند، مفاصل و استخوانها هستند. بنابراین، یکی از علائم کمبود سلنیوم، بروز آسیبهای مفصلی، مشکلات استخوانی، شلی مفاصل، محدودیت حرکت مفاصل و دردهای مزمن هستند.
مشکلات قلبی و بیماریهای مربوط به قلب، برخی دیگر از علائم کمبود سلنیوم هستند که جزو عوارض آن محسوب میشوند! کمبود سلنیوم افراد را بیش از هر زمان دیگری تحت معرض ابتلا به مشکلات و بیماریهای قلبی قرار خواهد داد. از شوکهای قلبی گرفته تا مشکلات جریان خون و ضربان قلب، از عوارض کمبود سلنیوم برشمرده میشوند.
بیشتر بخوانید: خرید اینترنتی تغذیه ورزشی اصل
روش درمان علائم کمبود سلنیوم
اولین و بهترین راهکار درمان علائم کمبود سلنیوم، مصرف مواد غذایی است که سرشار از این عنصر هستند! در این بخش، جدولی را فراهم نمودهایم که در آن انواع مواد خوراکی غنی از سلنیوم معرفی شدهاند:
تن ماهی |
بادام زمینی برزیلی |
تخممرغ |
برنج سفید و برنج قهوهای |
لوبیا | پنیر کاتیج |
نان گندم | میگو |
استیک گوشت و جگر |
افرادی که بیش از 14 سال سن دارند، باید به صورت روزانه حداقل 55 میکروگرم سلنیوم دریافت نمایند! جالب توجه است که؛ بانوانی که در دوره بارداری یا شیردهی خود هستند، باید این مقدار را به 70 میکروگرم در روز، افزایش دهند. فراموش نکنید که؛ اگر میزان مصرف سلنیوم در طول روز بیشتر از 900 میکروگرم شود، اثرات سمی و مخربی را به همراه خواهد داشت. در صورتی که علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با انواع رژیم های غذایی هستید؛ میتوانید به سایر مقالات بارادلند در بخش فودبلاگ وبسایت مراجعه نمائید! ما در این وبسایت اطلاعاتی را در رابطه با رژیم غذایی کتوژنیک، رژیم مدیترانه ای و رژیم لاغری اتکینز برای کاهش وزن ارائه نمودهایم. تمامی این رژیمها برای داشتن یک سبک زندگی سالمتر طراحی شدهاند.
جمعبندی مقاله علائم کمبود سلنیوم
ما در این مقاله، به بررسی جامعی در رابطه با عنصر سلنیوم، فواید و خواص آن و همچنین عوارض علائم کمبود آن پرداختیم. سلنیوم نوعی املاح معدنی است که برای تقویت عملکرد قلب، استحکام مفاصل و استخوانها، تقویت سیستم ایمنی و همچنین رشد بدن ضروری است. کمبود این نوع عنصر، میتواند عوارض خطرناکی را با خود به همراه داشته باشد. شما میتوانید از طریق یک برنامه غذایی صحیح و متعادل، سلنیوم مورد نیاز بدن خود را تامین نمائید. همچنین، انواع مکملهای خوراکی مانند قرص سلنیوم هستند که میتوانید آنها را به تجویز پزشک برای درمان مشکل علائم کمبود سلنیوم استفاده نمائید.